Ile trwa rozwód i co wpływa na jego długość? (W szczecinie i nie tylko)

(Chodź w tytule artykułu jest miasto Szczecin, to poniższy tekst w zasadzie odnosi się do czynników występujących w całym kraju – zatem zapraszam do zapoznania się z wpisem)

W praktyce adwokackiej, prowadząc sprawy rozwodowe spotykam się z pytaniem Klientów o to ile faktycznie trwa sprawa o rozwód. Jest to z reguły jedno z pierwszych pytań. Poniżej przedstawię Państwu jak faktycznie kształtuje się długość sprawy rozwodowej i co wpływa na czas potrzebny do uzyskania wyroku rozwodowego. Osoby, które podjęły decyzję o rozwodzie powinny zatem zastanowić się co jest dla nich najważniejsze. Czy czas potrzebny na rozwód czy może coś innego? Musicie również Państwo wiedzieć, że rozwód nie jest równoznaczny z podziałem majątku wspólnego małżonków. Rzadko się zdarza, że do takiego podziału dochodzi już w sprawie rozwodowej.

Jaki sąd jest właściwy?

Na początku trzeba wiedzieć, że sprawy rozwodowe zawsze rozpoznaje Sąd Okręgowy (tylko 45 sądów w Polsce). Pozew o rozwód należy wnieść do sądu okręgowego, w którego okręgu małżonkowie mieli ostatnie miejsce zamieszkania, Jeżeli choć jedno z nich w okręgu tym jeszcze ma miejsce zamieszkania lub zwykłego pobytu. Jeżeli brak jest takiego okręgu, to właściwy jest sąd miejsca zamieszkania strony pozwanej, a jeżeli i takiej podstawy nie ma – sąd miejsca zamieszkania powoda.

Jak sąd wpływa na długość postępowania?

Na dzień dzisiejszy przy aktualnym stanie prawnym oraz przy bardzo dużej liczbie spraw rozpoznawanych przez Sądy rozwód najzwyczajniej w świecie z reguły trwa długo. Niestety należy uzbroić się w cierpliwość, ponieważ  po wniesieniu pozwu przez kilka miesięcy możemy oczekiwać na wyznaczenie terminu rozprawy bądź termin ten zostanie nam wyznaczony za 6 – 7 miesięcy (co na pewno na określenie „szybko” nie zasługuje). Jeżeli w toku prowadzonej sprawy będą potrzebne 3 czy 4 rozprawy, to łatwo policzyć, że sprawa rozwodowa może trwać nawet 2 lata i dłużej. Niestety jest to czynnik niezależny ani od stron ani od pełnomocnika/pełnomocników reprezentujących strony.

Ile trwa rozwód? – To głównie nastawienie małżonków wpływa na długość rozprawy

Przede wszystkim długość rozprawy rozwodowej zależy od żądań, nastawienia oraz działań samych małżonków. Po pierwsze istotna kwestią mającą realny wpływ na długość postępowania jest kwestia związana z ustaleniami co do winy małżonków w rozkładzie pożycia małżeńskiego (tzw. orzekanie o winie). W przypadku kiedy obie strony wnoszą o rozwiązanie małżeństwa bez orzekania o winie, to długość sprawy wyraźnie się skraca i może zakończyć się już na pierwszej rozprawie.

Jeśli małżonkowie posiadają małoletnie dzieci, Sąd w wyroku rozwodowym rozstrzyga również kwestie związane z władzą rodzicielską, wysokością alimentów na dziecko, jak i kwestię kontaktów. Jeżeli małżonkowie wnoszą o rozwiązania małżeństwa bez orzekania o winie, przy czym nie mogą porozumieć się w któreś z powyższych kwestii, to sprawa może niestety potrwać dłużej.

Może się zdarzyć, że rodzice nie są w stanie porozumieć się np. co do miejsca zamieszkania dziecka. Sytuacją sporną może być również władza rodzicielskia czy sposobu wykonywania kontaktów. Wtedy Sąd może powołać dowód z opinii biegłych specjalistów z Opiniodawczego Zespołu Specjalistów Sądowych (aktualnie OZSS a dawne RODK). Oczywiście przeprowadzenie takiego dowodu wydłuża czas postępowania. Termin na wydanie takiej opinii to zazwyczaj około 3 miesięcy, następnie strony otrzymują odpis opinii. Strona, która nie zgadza się z opinią może wnieść od niej zarzuty. Może żądać sporządzenia opinii uzupełniającej albo przesłuchania biegłych na rozprawie. Oznacza to, że sprawa rozwodowa na jednym terminie na pewno się nie zakończy, a wręcz przeciwnie może znacznie się wydłużyć.

Co jeśli małżonkowie są zgodni a co jeśli nie? Ile trwa rozwód z orzekaniem o winie?

W przypadku gdy rodzice nie są zgodni co do kwoty alimentów jaką Sąd ma zasądzić na rzecz małoletniego dziecka, to każda ze stron może wnosić o przeprowadzenie dowodu z dokumentów (koszty utrzymania, usprawiedliwione potrzeby dziecka, majątkowe i zarobkowe możliwości rodzica) bądź o przeprowadzenie dowodu z przesłuchania świadków. Oczywiście przesłuchiwanie przez Sąd świadków może prowadzić do tego, że sprawa nie zakończy się na jednym terminie. Wtedy będą potrzebne kolejne rozprawy.

Tak naprawdę szybkie zakończenie rozwodu jest możliwe tylko wtedy, gdy małżonkowie wnoszą o rozwiązanie małżeństwa bez orzekania o winie. Oraz jeśli są zgodni co do kwestii związanych z pieczą i obowiązkiem alimentacyjnym co do małoletniego dziecka.

W przypadku kiedy małżonkowie nie są zgodni i chociaż jedno z nich żąda rozwiązania małżeństwa z orzeczeniem o winie drugiego małżonka, należy liczyć się z długotrwałym procesem. Często fakt żądania rozwiązania małżeństwa z orzeczeniem o winie prowadzi do konfliktu małżonków także w pozostałych kwestiach związanych np. z władzą rodzicielską, alimentami na małżonka lub na małoletnie dziecko, czy w zakresie ustalenia kontaktów z dzieckiem. W pozwie czy odpowiedzi na pozew małżonkowie najczęściej wnoszą o przesłuchanie wielu świadków na okoliczność winy małżonka w rozkładzie małżeństwa. Już tylko konieczność przesłuchania czterech świadków, może wydłużyć sprawę się o dodatkowy termin (na który czekamy pół roku bądź dłużej). W trakcie spraw o rozwiązanie małżeństwa z orzeczeniem o winie w przypadku braku porozumienia małżonków np. o wykonywaniu władzy rodzicielskiej potrzebna może być opinia biegłych specjalistów OZSS, co nie pozostaje bez wpływu na ostateczny termin zakończenia sprawy.

Celowe przedłużanie sprawy? – To się zdarza

Niekiedy spotykamy się z celowym przedłużaniem sprawy rozwodowej przez jedną ze stron. Strona przedkłada zwolnienia lekarskie w dniu rozprawy. Czasami świadkowie danej strony nie stawiają się na przesłuchania również z nagłych przyczyn zdrowotnych. Zdarza się również, że jeden z małżonków składa liczne wnioski dowodowe. Robi to nie tylko na początku rozprawy, ale także w trakcie jej trwania. Oczywiście Sąd może nie dopuścić danego spóźnionego wniosku dowodowego. Praktyka pokazuje, że czasem z obawy przed zarzutem np. w apelacji od wyroku, Sąd dopuszcza dany dowód. Powód takiego działania nie zawsze pozostaje jasny i racjonalny.

Trzeba mieć również na względzie fakt, iż wydanie wyroku przez Sąd Okręgowy nie kończy sprawy. W przypisanym terminie małżonek niezadowolony z wyroku może od niego się odwołać do wyższej instancji czyli do Sądu Apelacyjnego. W takiej sytuacji należy ponownie liczyć się z wydłużeniem sprawy o co najmniej kolejne pół roku.

Podsumowanie – jak długo trwa rozwód?

Więc ile trwa rozwód? Nie ma jednoznacznej odpowiedzi, w przypadku kiedy małżonkowie są w miarę zgodni co do orzeczenia rozwodu bez orzekania o winie, są w stanie także sami lub z pomocą pełnomocników wypracować zgodne stanowiska w zakresie pozostałych kwestii, o których Sąd musi orzec (kwestie związane z małoletnimi dziećmi), to sprawa rozwodowa faktycznie może być w miarę szybka. Z kolei jeżeli pomiędzy małżonkami istnieje duży konflikt i nie ma możliwości porozumienia się w kwestiach związanych z dziećmi lub jeżeli małżonek/małżonkowie wystąpią o orzeczenie rozwodu z winy drugiego małżonka, to w takich sytuacjach należy liczyć się z długim, nawet kilkuletnim procesem, gdzie wymagana jest duża cierpliwość.

Na blogu również:

• Separacja czy rozwód?
• Ile trwa rozwód? Adwokat radzi
• Rozwód z orzeczeniem o winie czy bez orzekania o winie?
• Czy rozwód wpływa na dziedziczenie po małżonku
• Wspólne mieszkanie po rozwodzie – czy muszę mieszkać z byłą żoną/mężem? – Część 1
• Wspólne mieszkanie po rozwodzie – Podział nieruchomości? – Część 2
• Rozwód Polaków mieszkających za granicą – w Polsce czy zagranicą?

Adwokat Szczecin Katarzyna Kielsznia – Budzińska

Rozwody, Podział Majątku, Alimenty – Kompleksowe Prowadzenia Spraw.

Zapraszam do zapoznania się z ofertą!