Czy obecny mąż/żona może przysposobić dziecko z poprzedniego małżeństwa?
Dzisiejszy wpis pozostaje nadal w tematyce prawa rodzinnego. W dzisiejszych czasach często małżonkowie się rozwodzą, zawierając później kolejne związki małżeńskie. Pojęcie rodzin „patchworkowych” na stałe zagościło w naszych słownikach. Często w takich sytuacjach rodzice stają przed pytaniem „Czy mój drugi mąż/żona może przysposobić moje dziecko z poprzedniego małżeństwa/związku?”
Przysposobienie dziecka jest możliwe tylko i wyłącznie za zgodą obojga rodziców dziecka. Zatem macocha lub ojczym może przysposobić dziecko małżonka, o ile małżonek jak i drugi rodzic wyrazi na to zgodę.
Czy można przysposobić dziecko bez zgody drugiego rodzica?
Tak można, o ile drugi rodzic jest pozbawiony władzy rodzicielskiej (o czym pisałam tutaj). Często chęć przysposobienia przez drugiego małżonka dziecka jest poprzedzone sprawą o pozbawienie władzy rodzicielskiej. Ponadto można przysposobić dziecko bez zgody drugiego rodzica jeżeli rodzic ten jest nieznany albo nieznanie jest miejsce jego zamieszkania. Co istotne dziecko można przysposobić tylko do ukończenia przez nie 18 roku życia (liczy się data złożenia wniosku). Dziecko, które ukończyło 13 rok życia musi wydać zgodę na swoje przysposobienie.
Jak wygląda postępowanie?
Sąd w trakcie postępowania o przysposobienie skupia się na dobru dziecka. Bada zatem czy przysposobienie leży w interesie dziecka. W tym celu macocha albo ojczym musi wykazać więź łączącą go z dzieckiem, musi dawać rękojmię prawidłowego wychowania. Musi również wskazać, że posiada odpowiednie warunki materialne do utrzymania dziecka.
Rodzaje przysposobienia: pełne i niepełne
Przysposobienie pełne oznacza, że przysposobione dziecko wchodzi niejako na stałe do rodziny przysposabiającego i wychodzi z rodziny naturalnej. Zatem dziecko takie dziedziczy po rodzicu przysposabiającym, powstaje stosunek pokrewieństwa z innymi krewnymi przysposabiającego (jeżeli ojczym, który przysposobił dziecko małżonka miał z poprzedniego związku dzieci, to dziecko przysposobione oraz dzieci przysposabiającego stają się rodzeństwem; czy też matka przysposabiającego staje się babcią przysposobionego).
Przysposobienie niepełne oznacza, że powstaje więź jedynie między przysposabiającym a przysposobionym, która nie rozciąga się na dalszą rodzinę przysposabiającego i nie powstaje między jego dalszą rodziną stosunek pokrewieństwa. Przysposobiony nie wychodzi z rodziny naturalnej, a więc w dalszym ciągu dziedziczy po swoim ojcu czy matce, którzy byli pozbawieni władzy rodzicielskiej, a rodzic biologiczny ma nadal prawo do kontaktów z dzieckiem przysposobionym.
Czy będzie można zmienić nazwisko dziecka?
Tak. Zgodnie z przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego jeżeli matka małoletniego dziecka zawarła małżeństwo z mężczyzną, który nie jest ojcem tego dziecka, małżonkowie mogą złożyć przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego lub przed konsulem zgodne oświadczenia, że dziecko będzie nosiło takie samo nazwisko, jakie nosi albo nosiłoby ich wspólne dziecko. Do zmiany nazwiska dziecka, które ukończyło trzynaście lat, jest potrzebna jego zgoda.
Nadanie dziecku nazwiska, o którym mowa powyżej, nie jest dopuszczalne, jeżeli nosi ono nazwisko ojca albo nazwisko utworzone na podstawie zgodnych oświadczeń rodziców dziecka przez połączenie nazwiska matki z nazwiskiem ojca dziecka.
Postanowienia powyższe stosuje się odpowiednio, gdy ojciec małoletniego dziecka zawarł małżeństwo z kobietą, która nie jest matką tego dziecka.
Czy można zmienić nazwisko dziecku bez zgody biologicznego ojca?
Jeżeli dziecko nosi nazwisko biologicznego ojca lub nazwisko będące połączeniem nazwiska biologicznego ojca i biologicznej matki, to nie można zmienić nazwiska zgodnie z przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, ale można zmienić nazwisko w trybie postępowania administracyjnego. Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 17.10.2008 r. zmianie imienia i nazwiska (tj. Dz.U. z 2016 r. poz. 10) jeżeli jedno z rodziców zmienia nazwisko, to zmiana ta bez zgody drugiego rodzica rozciąga się na małoletnie dziecko, o ile drugi rodzic jest pozbawiony władzy rodzicielskiej, nie ma pełnej zdolności do czynności prawnej albo nie żyje.
Adwokat Szczecin, adwokat prawo rodzinne, przysposobienie, władza rodzicielska, zmiana nazwiska dziecka
