Pozbawienie władzy rodzicielskiej

Z uwagi na duże zainteresowanie moich Klientów tematem pozbawienia władzy rodzicielskiej, w niniejszym wpisie postaram się przedstawić najważniejsze zagadnienia. Pozwoli to uzyskać informacje w zakresie tego jak wygląda procedura pozbawienia władzy rodzicielskiej oraz przyczyn pozbawienia władzy rodzicielskiej.

Najczęściej zdarza się tak, że dziecko po rozwodzie rodziców lub po zakończeniu nieformalnego związku zamieszkuje z jednym rodzicem na stałe. Już tylko taka sytuacja daje podstawy do ograniczenia władzy rodzicielskiej rodzicowi, który nie ma stałej pieczy nad dzieckiem. Niestety zdarza się i tak, że rodzić, który nie ma z dzieckiem kontaktu na co dzień, i z którym dziecko nie mieszka zaczyna zaniedbywać swoje obowiązki względem dziecka.

Kiedy można pozbawić władzy rodzicielskiej?

Aby móc zacząć zastanawiać się nad tym czy mogę wystąpić z wnioskiem o pozbawienie władzy rodzicielskiej, należy sprawdzić, czy została spełniona któraś z kodeksowych przyczyn. Pamiętaj, że przyczyny te nie muszę występować razem. Wystarczy, że występuje chociaż jedna z nich.

I tak po pierwsze zaniedbywanie w sposób rażący obowiązków względem dziecka stanowi jedną z przyczyn pozbawienia władzy rodzicielskiej. Przyczyna ta, w praktyce występuje najczęściej. Przy czym należy pamiętać, że zaniedbywania te muszą być rażące, a więc poważne. Przykładem takich zaniedbań może być np.:

• porzucenie dziecka,

• dopuszczenie się istotnych zaniedbań wychowawczych, związanych z nieposyłaniem dziecka do szkoły, brakiem reakcji na jego działalność przestępczą, zaniedbywaniem dziecka przejawiającym się brakiem starań o jego żywienie i higienę, doprowadzenie do nieodpowiedniego zachowania się dziecka w szkole i do braku postępów w nauce z uwagi na brak zainteresowania dzieckiem i brakiem dbałości o nie,

• stwarzaniem negatywnych wzorców wychowawczych dla dziecka,

• nałóg pijaństwa rodzica,

• uchylanie się od świadczeń alimentacyjnych.

Przy czym jak już wspominałam powyżej naruszenie obowiązków wobec dziecka musi mieć charakter rażący, a więc szczególnie poważny, stanowiący istotne zagrożenie dla dobra dziecka.

Drugą przyczynę może stanowić występowanie trwałej przeszkody w wykonywaniu władzy rodzicielskiej. A zatem kiedy mówimy o stałej niezdolności? Np. w sytuacji, kiedy jeden z rodziców przebywa w zakładzie karnym i odbywa długoletnią karę pozbawienia wolności, jeżeli nie jest znane miejsce pobytu rodzica bądź jeżeli rodzić wyjechał za granicę i nie utrzymuje żadnych kontaktów z dzieckiem.

Trzecią przyczynę pozbawienia władzy rodzicielskiej stanowi nadużywanie władzy rodzicielskiej, a więc sytuacja kiedy rodzic nadmierne karci (w szczególności cieleśnie) dziecko, nakłania dziecko do popełnienia przestępstwa bądź wydaje polecenia narażające dziecko na utratę życia lub zdrowia.

Jeżeli występuje jedna z przesłanek to co należy robić?

 Jeżeli jeden z rodziców zaniedbuje w sposób rażący obowiązku względem dziecka lub nadużywa władzy rodzicielskiej bądź występuje trwała przeszkoda w wykonywaniu władzy rodzicielskiej, to drugi rodzic może złożyć do sądu, właściwego ze względu na miejsce zamieszkania dziecka, wniosek o pozbawienie władzy rodzicielskiej

Co oznacza w praktyce pozbawienie władzy rodzicielskiej??

Przede wszystkim rodzic pozbawiony władzy rodzicielskiej nie ma prawa o decydowaniu w sprawach związanych z dzieckiem. A więc rodzic taki nie może decydować o wyborze szkoły, leczeniu, wyjeździe za granicę czy o miejscu zamieszkania dziecka. Rodzic pozbawiony władzy nie ma również prawa do zarządzania majątkiem dziecka ani do reprezentowania dziecka.

Co zatem może rodzić?

Rodzic pozbawiony władzy może, a w zasadzie ma w dalszym ciągu prawo i obowiązek, do utrzymywania kontaktów z dzieckiem. W przypadku braku porozumienia pomiędzy rodzicami w zakresie kontaktów, rodzic pozbawiony władzy rodzicielskiej powinien wystąpić do sądu z wnioskiem o ustalenie kontaktów z dzieckiem.

A co z alimentacją dziecka?

Orzeczenie pozbawienia władzy rodzicielskiej nie oznacza, że rodzić pozbawiony tej władzy nie musi łożyć na dziecko. Należy pamiętać, że rodzic pozbawiony władzy nie przestaje być biologicznym rodzicem dziecka, a więc nadal ciąży na nim obowiązek alimentacji.

Jeżeli już uda się pozbawić władzy rodzicielskiej, to należy liczyć się z tym, że władza ta na wniosek rodzica pozbawionego może zostać przywrócona. O ile rodzic złoży wniosek do sądu o jej przywrócenie. Oczywiście sąd za każdym razem będzie badał czy ustały przyczyny, które były podstawą pozbawienia władzy rodzicielskiej. Sąd również będzie miał na uwadze dobro dziecka.

Adwokat  Szczecin sprawy rodzinne, władza rodzicielska, pozbawienie władzy rodzicielskiej